Cari dengede Covid etkileri kırılganlık unsuru oluşturacaktır

Cari dengede Covid etkileri kırılganlık unsuru oluşturacaktır

Vakıf Katılım

 

Türkiye’de Nisan ayında cari işlemler dengesi, 5,1 milyar USD açık verdi. Aylık bazda açıklanan cari açık rakamı piyasa beklentisinin daha üzerinde gerçekleşmiş olmakla beraber çok da sürpriz etkisi yaratacak boyutta değildir. Yıllıklandırılmış bazda cari denge tarafında ise 3,29 milyar USD ile uzun aylardan sonra ilk defa açık pozisyonuna geçmiş bulunuyoruz. Mart ayı ile beraber başlayan cari açıktaki derinleşme etkisi, Covid ile beraber Nisan’da artarak devam etmiş görünmektedir.   

 

2020 yılının geneli Covid nedeniyle makro dengelerin sağlanması açısından çok zorlu geçecektir. Üretim ve talep bileşenlerinin aynı anda sert bir kırılıma uğradığı salgın döneminde ihracat pazarlarının artış yönünde bir potansiyel sergileyemiyor olması cari açığın artmasındaki temel etkendir. Nisan ayında Covid-19 virüsünün etki sahasının en geniş haline gelmesi ve direkt etkileri göstermesi açısından, hem ithalat hem ihracat daralıyor olmasına rağmen ihracatın özellikle dış talepteki çöküş etkisini yansıtması durumu ile karşı karşıyayız. Bir başka etken, turizm ve hizmet gelirlerinin bu dönemdeki eksikliği, ki bu özellikle yaz aylarında da yaşanacak bir sıkıntı olarak gözükmektedir. Yaz aylarında salgının nasıl seyredeceğinin belli olmaması, bu konuda çeşitli senaryoların olması, hizmet arzında korunma tedbirleri nedeniyle önlemler ve psikolojik etkiler bu gruptaki gelirler açısından negatif yönde baskılayıcı olacaktır.

 

Finansman tarafında doğrudan yatırım kaynaklı net çıkışlar Nisan ayında 133 milyon USD olarak gerçekleşirken, portföy tarafında 2,4 milyar USD net çıkış olduğu görülmektedir. Hisse senetlerinde net satış 847 milyon USD olurken, borçlanma araçlarında ise 1 milyar USD’lik net satış yapılmıştır. Resmi rezervler 8,6 milyar USD azalmıştır. Cari açık finansmanı için yoğun rezerz kullanımının devam ettiğini görüyoruz. Ocak – Nisan 2020 dönemi cari işlemler dengesi 12,9 milyar USD açık verirken, NHN 3,69 milyar USD net çıkışa işaret ettiği gözlenmektedir.

 

Cari dengenin yılın geri kalanın nasıl şekilleneceğini öngörmek zor. Covid etkisi ihracat ve ithalat kırılımları üzerinde etkili olmaya devam edecektir ve özellikle gelirler anlamına baskılayıcı olacaktır. Haziran sonrasında hem bizim ekonomimizde, hem de ana ihracat pazarlarımız olan ekonomilerde normalleşme ile kademeli toparlanmanın talep üzerine etkisinin biraz daha gecikmeli kalmasını bekleriz. Özellikle yaz aylarında, salgına ilişkin bir ikinci dalga olup olmaması ve bunun da doğal olarak tüketim / talep üzerine etkisini izlemek gerekir. Ekonomik büyüme açısından 1Ç20 %4,5 büyümeye işaret etmişti, ancak yılın geri kalanı açısından 2Ç20’den itibaren resim hem net değil, hem de olumlu projeksiyon noktasında değiliz. Üretim ve talep (hem iç hem dış talep) beraber aşağı giderken, güven endeksleri, kapasite kullanımı (ekonomide atıl kapasite de artacak) PMI veya bankaların ticari kredi büyümesi gibi göstergeler salgın koşullarını yansıtmaya devam ediyor.

Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı